Groningers boven gas
een statement vanuit de gemeenteraad van Midden-Groningen over een helder rapport.
Bij het aanhoren van de toespraak van Tom van der Lee, voorzitter van de parlementaire enquêtecommissie aardgaswinning Groningen, waren de emoties van veel Groningers van het gezicht te lezen. Niet om wat ze hoorden, niet om wat er precies werd gezegd. Wel omdat het ruimte bood voor de gevoelens die veel inwoners hebben. Het gevoel van erkenning na jarenlange miskenning, niet nagekomen afspraken en steeds veranderende regels.
We hebben al die tijd gewoon gelijk gehad. De economische belangen waren belangrijker dan de veiligheid van de Groningers. Groningen bleef leeggezogen achter in een wegzakkend landschap. De dreunen van de aardbevingen echoden na in de hoofden van Groningers. Het bleef tussen de oren zitten en dat gevoel van onrecht werd versterkt door moeilijke procedures, rechtszaken en verstoorde verhoudingen in de dorpen. Waarom zij wel en wij niet. Het recht leek te zijn verworden tot het recht van de sterkste.
De parlementaire enquête naar de aardgaswinning in Groningen heeft een stevig rapport opgeleverd. Het gaat over ‘ongekend systeemfalen’, over ‘diepe kloven’, over ‘volledig verloren gegaan vertrouwen’, over ‘wegkijken’, over ‘stelselmatig miskend leed’, over ‘onbegrijpelijke papierwinkel’ en over ‘gezwalk’.
Met die conclusies moet Nederland iets, moet ons parlement iets, moet de regering iets. En dat is de boodschap die gisteren vanuit de gemeenten, de provincie en de waterschappen duidelijk klonk. Niet meer een vraag, maar de eis om recht te doen. Aan het werk met de aanbevelingen en daaraan niets afdoen. Geen lange horizonnen en andere vergezichten maar aan het werk.
En daarbij kan en mag geld geen rol spelen. Van de 364, 7 miljard aan opbrengsten ging 1% naar Groningen. Van elke euro die nu wordt geïnvesteerd gaat 26 cent naar de versterking en blijft 74 cent hangen in de uitvoeringskosten. Wij vinden dat dit minimaal omgedraaid moet worden.
Ereschuld en ruimhartig het zijn woorden die aan waarde hebben verloren. In januari 2014 kwam het rapport “Vertrouwen op herstel en herstel van vertrouwen uit.” Wie het nog eens naleest ziet dat er veel goede bedoelingen in staan. Maar ook dat het betaald moest worden uit de opbrengsten van de gaswinning. Het werd er zelfs afhankelijk van gemaakt. Dat stadium zijn we als regio en provincie voorbij. Het is tijd voor milder, makkelijker en menselijker. Het wordt de hoogste tijd voor Groningen.
In duidelijke eisen stellen we daarom:
- Stop met wantrouwen.
- Stop de juridische en administratieve strijd tegen onze inwoners.
- Bied snel duidelijkheid over de versterking.
- Bied gelijkheid in de behandeling van onze inwoners.
- Ontzorg gedupeerden financieel en mentaal.
Om van daaruit verder te komen tot:
- Compensatie van leed dat onze inwoners is aangedaan.
- Investeringen in onze gemeenschappen, wijken en dorpen.
- Investeringen voor generaties in veilig wonen en in brede welvaart.
- Geven van regie en vertrouwen aan onze inwoners.
- Luisteren en samen werken met de inwoners van Groningen, ondernemers en maatschappelijke organisaties, gemeenten en de provincie.
Gisteren heb ik me erg verbonden gevoeld tijdens het met elkaar zingen van het 'Grönnens Laid'. De volksvertegenwoordigers en de bestuurders stonden er als een blok. Samen voor Groningen. Dat van winstgewest weer naar Pronkjewail wordt veranderd.
Aan de oude tekst van Geert Teis kan dan mogelijk ooit eens een vierde couplet worden toegevoegd.
