De stormbal is al tijden gehesen. De barometer slaat uit naar onbestendig.
De aarde beeft en Groningen schudt zo nu en dan nog steeds op haar grondvesten. In april werd het Groninger veld als winningslocatie gesloten. Hoe definitief dat is valt nog te bezien, -economische belangen zijn groot en Groningen en het belang van de Groningers zijn vaker genegeerd-, maar met het wegnemen van de oorzaak is het probleem natuurlijk nog niet verdwenen. Voor veel inwoners is de gaswinning en het aardbevingsleed het afgelopen decennium vaak dagelijks onderdeel geweest van hun leven. Het vertrouwen in de overheid is laag en het is ook aan de lokale overheid om dat te herstellen.
Nij begun of een vertraagde valse start.
Nij Begun is een begin maar ook daar moeten we voorkomen dat we al snel belanden in een valse start. Want Groningen lijkt niet echt aan het stuur te komen in deze regeling en daar zit, wat betreft de ChristenUnie, een groot punt van zorg. De plannen vanuit de sociale agenda en de economische agenda worden in het najaar gepresenteerd. Vraag is dan of we in staat zijn om hier in beleid voldoende op voorgesorteerd te zijn. Wij zien het liefst dat de middelen rechtstreeks bij de gemeente terecht komen. De belangrijkste redenen daarvoor zijn wat ons betreft dat we op die manier regie voeren op de uitgangspunten van de brede welvaart die vaak raken aan de bevoegdheden en de verplichtingen van de gemeente. We hebben laten zien dat we het goed kunnen organiseren in het scholenprogramma en inmiddels ervaringen opgedaan vanuit de plannen die vanuit NPG-middelen zijn weggezet. Wel zien we met zorg de grote wegtrek van gekwalificeerde medewerkers. De gemeente staat of valt bij het kunnen uitvoeren van werkzaamheden op een effectieve en efficiënte manier. Midden-Groningen staat niet meer aangeschreven als een gemeente waar je graag aan de slag wilt. Hoe kijkt het college hiernaar en hoe zet zij in op behoud van goede medewerkers en daarmee het verkleinen van dure, vaak minder effectieve inhuur van externen.
My home is my castle….
En hoewel kastelen in Midden-Groningen in letterlijke zin niet echt aan de orde zijn, zullen veel inwoners hun huis zien als hun kasteel. Maar zie maar eens in het bezit te komen van je eigen kasteeltje. Er zijn nog wat losse plannen die in kunnen worden gevuld maar veel meer mogelijkheden zijn er niet meer. Geen nieuwe uitbreidingsplannen die echt zoden aan de dijk zetten. Waarom wordt er niet meer ingezet om daar wat aan te doen. We zijn toch zo trots op onze gemeente? Maar wat is er richting de Regiovisie Assen-Groningen concreet vanuit Midden-Groningen aan plannen voorgelegd? Kunnen we bijvoorbeeld de vrij uitgewerkte plannen voor De Groene Compagnie niet uit de mottenballen trekken? Daarbij natuurlijk de kavelknippers en speculanten goed omzeilend. Maar ook tussen Muntendam en Veendam zouden we kunnen kijken naar mogelijkheden. Dorpen kunnen ook groeien met als voordeel behoud van voorzieningen. Immers door gezinsverdunning neemt het inwonertal per woning nog steeds af. Vanuit Harkstede is het al een tijdje rustig. Maar ook daar moeten we toch kunnen komen tot een goede aansluiting op Meerstad zou je denken. Maar voor we van de plantekening in ons eigen kasteeltje wonen duurt wel even. Tijd voor wat meer ambitie dus want van alleen maar roepen ‘schop in de grond’ wordt geen steen op de andere gestapeld.
De betaalbaarheid van woningen en een goede mix is voor onze fractie belangrijk om ook de doorstroming die stokt echt verder te helpen.
De inwoners langs de kassa.
Een betaalbare gemeente is voor de ChristenUnie belangrijk. Donkere wolken pakken samen en de mogelijkheden voor de gemeente om zelf haar inkomsten te vergroten zijn klein. We hebben geen eigen belastinggebied en dat is, denken wij, soms maar goed ook. Maar met slecht weer in zicht zien we in deze voorjaarsnota nog weinig urgentiebesef. Er komt een ravijnjaar aan, we hebben geen idee of we nog wat te zeggen krijgen over Nij Begun en veel zaken zijn door dit college vooruitgeschoven.
Mooi dat we dan geld overhouden, maar we weten allemaal dat wat later gedaan moet worden vaak niet goedkoper wordt. Intussen is de voorspellende waarde van de begroting steeds minder groot. Sterker nog we krijgen nu een voorjaarsnota gepresenteerd waarin we alvast een deel van de uitgaven terug denken te zien in een positieve jaarrekening. Je zou van een portefeuillehouder financiën wat meer ambitie en serieus nemen van zijn vak verwachten.
De OZB is voor veel inwoners schrikken en slikken geweest. Zelfs raadsleden die toch wisten wat ze in het najaar besloten, -ten minste dat hopen we-, gingen in bezwaar en deelden dat publiek met de buitenwereld. Dat de aanslagen nog sterker hadden kunnen stijgen wanneer we op de 10% waren gaan zitten maakte het niet minder pijnlijk. En wat is het effect van al die verhogingen? In totaal haalden we op basis van het voorgestane beleid vanuit het coalitieakkoord over het jaar ervoor al 2 ton meer op dan begroot. Maar ook het weglekeffect was enorm 39.000 euro om tijdig alle bezwaren weg te kunnen werken en 44.000 euro omdat we rechtszaken moesten voeren. En dan moet de klapper voor het lopende jaar nog komen. Maar dat risico doen we nu af met een PM post. Het college zal echt met iets beters moeten komen voor ze de ChristenUnie bereid vindt om verder te gaan met dit beleid. Wat wordt in het najaar de beoogde stijging en wat is de meeropbrengst van de OZB-heffing ten opzichte van de raming?
Aarde, lucht en water.
“Een derde van de inwoners van het Groningse dorp Meeden gaat naar de dokter met klachten door het geraas en gebrom van windmolens.” Artsen zijn verbolgen over een recent Nivel-rapport. Dat beweert het tegenovergestelde van wat de dokters zeggen te zien. Maar voor dat effect lijkt er in Midden-Groningen weinig oor meer. Geen woord over windparken en de gevolgen daarvan in de voorjaarsnota. Geen begin om verder te kijken naar de kritiek van deskundigen over de houdbaarheid van het rapport. Publieke gezondheid en welbevinden van inwoners horen bij de kerntaak van de gemeente. Waarom lijken we hier zo passief?
Iets ten zuiden van het windpark treffen we de Nedmag. Verantwoordelijk voor zoutwinning met als gevolg bodemdaling. Lastig aan te tonen want gestapelde mijnbouw en tot nu toe werd er dus niets aan particulieren en alleen het waterschap voorzien van middelen om het peil aan te passen. Datzelfde Nedmag vervuilt inmiddels de lucht en water met grotere hoeveelheden giftige stoffen als lood en kwik. En de Omgevingsdienst lijkt weinig te kunnen doen aan dit feitelijke milieudelict. Met zuidenwind waait dit over Muntendam en met de meest voorkomende zuidwestelijke windrichting is vooral Meeden aan de beurt. Met regen kunnen die stoffen neerslaan in de omgeving en daarmee ook de bodem vervuilen. Wat gaat het college doen om de leefomgeving van onze inwoners te beschermen en wat heeft zij concreet gedaan om die te verbeteren?
Kind van de rekening.
De jeugdzorg is al jaren een groot punt van zorg. Veel jongeren hebben om vooruit te kunnen komen in het leven ondersteuning nodig. En veel ouders redden het niet alleen in de opvoeding. Dit dossier lijkt vooral financieel aangedreven en dat doet wat ons betreft geen recht aan de problematiek. Al langer vragen we om duidelijke doelstellingen, meetbare indicatoren en een goede verantwoording. Naar ons gevoel wordt er weinig concrete invulling gegeven aan de heldere adviezen van de rekenkamer. We dekken ons tekort met de positieve resultaten van de WMO en het college komt niet verder dan het noemen van de hervormingsagenda jeugd. Maar concreet vorm en inhoud geven aan die hervormingsagenda lukt blijkbaar niet. We nemen de expansie lineair op. Waar blijft hier de doorbraakmethode? Waarin zien we het vertrouwen in de professionals terug?
Gesteund door een rapport dat eerst werd achtergehouden nemen we wel Kwartier Zorg en Welzijn de maat. Maar wat wij missen is de zelfreflectie. Was de opdracht wel zou duidelijk? Waren we in control en hadden we meetbare doelen? Hadden we het verbeterplan ook niet gewoon een kans moeten geven? Maar een kritische raad met zorgen kreeg vooral te horen: ‘Bedrijfsvoering, dus daar gaat u niet over’.
Met een zin als ‘Het is van belang om de ingezette transformatie en de lokale inspanningen van preventie onverminderd door te zetten en te intensiveren.’ Roept dat vragen op. Waarom lukt het ons niet om vat te krijgen op dit lastige dossier en waaruit blijkt concreet dat we dat wel proberen zonder te doen aan bestuurlijk paniekvoetbal.
Doodstil aan de rand van het water.
Soms maken we visies die we vervolgens even snel bij het grofvuil kunnen zetten. De visie op de vrijetijdseconomie is door de keuzes rondom vakantieparken verder weg dan ooit. Een gemiste kans maar wel een met een jarenlang effect. Ondernemers zien er weinig heil meer in en dat begrijpen we. Met dit beleid kunnen we investeringen vanuit de economische agenda ook wel vergeten. Naar verwachting zal en groot deel van die agenda gericht zijn op toerisme. Maar dat hebben we vakkundig op slot gezet. Penny wise pound foolish noem je dat.
Nog geen kans op bestendig financieel weer.
De stormbal is al tijden gehesen. De barometer slaat uit naar onbestendig en we maken ons op voor een begroting met een weinig kans op verandering laat staan verbetering. Vaak ontbreekt het ons aan een goed zicht op alle reserves en voorzieningen en de onderuitputting. We verwachten een verbeterslag naar de begroting 2025 en de meerjarenbegroting die ook echt voorspellende waarde heeft.
Groenbeheer is een rommeltje.
De klachten over onder andere openbaar groen zijn voldoende bekend; tijd om aan de slag te gaan. Voor investeren in de openbare ruimte en herstel van kunstwerken (bruggen, viaducten en dergelijke) stellen we structureel 2 miljoen extra beschikbaar.
Mooie teksten opschrijven is één ding maar er ook uitvoering aan geven is blijkbaar lastiger. Na twee jaar zien er nog niet echt de resultaten. Zeker in het buitengebied is het vaak een rommeltje en is soms zelfs de verkeersveiligheid in het geding. Inderdaad tijd om aan de slag te gaan. Maar ook hier zien we weinig terug van de ambities. Ook waar het gaat om kunstwerken zien we dat er te weinig aandacht is voor onderhoud. Laat staan dat dit planmatig wordt aangepakt.
Sport staat nu al met 2-0 achter.
Sport moet betaalbaar zijn voor iedereen en het is van belang de huren van accommodaties laag te houden. Daarbij maken we het makkelijker om initiatieven op te zetten die sporten voor bijzondere doelgroepen stimuleren. Ook hier de papieren werkelijkheid tegenover de realiteit. Het ene na het andere mailtje van bezorgde verenigingen komt binnen. De harmonisatie blijft maar uit en er worden geen fundamentele keuzes gemaakt. Intussen blijven we lapwerk verrichten en blijven er onuitlegbare verschillen tussen verschillende sportverenigingen bestaan. Planmatig onderhoud is afhankelijk van het deel van de gemeente voor de herindeling. Dat kan niet langer op die manier. En wat komt er van sporten voor bijzondere doelgroepen terecht. Het college zal bij de begroting echt met iets beters moeten komen dan beloven met een voorstel te komen. Het had er al moeten liggen. Voor nu een gele kaart maar wanneer er niets veranderd kan dat bij de begroting in het najaar rood worden.